| TBMM’ye sevk edilmesi beklenen 15 maddelik tasarı taslağı ile ilgili, “Vazgeçildi” haberlerine rağmen emeklilikte yaşa takılanlara müjdeli haber var. Gökalp’in üzerinde durduğu formüle göre; Emekliliğine kaç yıl kalmışsa her yıl için yüzde 5 düşük maaşı kabul eden hemen emekli olabilecek. Önümüzdeki haftalarda bu konu kesinleşecek.Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Yadigar Gökalp İlhan, “emeklilikte yaşa takılanlar” ile ilgili çalışmaların sürdüğünü, yakında gerçek metnin açıklanacağını ifade etti. Şimdilik taslak metinde her erken emekli olunacak yaş için “yüzde 5’lik bir indirimi” varsayılsa da henüz kesinleşmediğini belirtti. Gökalp, yasa çıkarsa sigorta süresi ve prim gün sayısı dolup yaşı bekleyen 300 bin kişinin (SSK’lının) emekli olma hakkı elde edeceğinden maliyet unsurunun Maliye Bakanlığı tarafından hesaplandığını da belirtti.Emeklilikte yaşa takılanlar grubu, “Emekliliğimize yaş şartından kaç yıl kalmışsa peşin ödeyelim, aylıktan indirim yapmasınlar” teklifi Başkana sorulduğunda, “bu teklife de sıcak baktığını ve konuyu değerlendireceklerini, bu uygulanırsa günlük en az 10.5 lira borçlanmak gerekeceğini” belirtti.“Sadece SSK’lılara Erken Emeklilik “ Yaşı beklerken emekli olamayanlardan sadece SSK’lılara (4/A’lı) erken emeklilikhakkı düşünülüyor. Bağ-Kur’lu (4/B’li) ve memurlara (4/C’li) bu hak şimdilik söz konusu değil. SSK’lı olup da emeklilik bekleyenlerin ilk planda düşünülmesi doğru ancak, Bağ-Kur’lulara ve memurlara da erken emeklilik getirilmesi yerinde olacaktır.“Yaşa Takılanlar Kimler? “ SSK’lı olanlardan 8.9.1999 gününe kadar emeklilik için iki şart vardı. Birincisi, sigortalılık süresi (kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl), ikincisi de 5000 günlük prim ödeme gün sayısı. Bu tarihten sonra ise üçüncü bir şart daha geldi, yaş şartı. 8.9.1999 gününden önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58, erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen yaş bekleme süresi getirildi. Memurlar ve Bağ-Kur’lular için de benzer şekilde yaş şartı getirildi.“Emeklilikte yaşı bekleyenler” yaşlı oldukları için iş bulamıyor. Emekli olmak istediklerinde ise “Gençsin” diyorlar. Bu sebeple iki arada kalıyorlar.“Almanya Ve Finlandiya Örnekleri “ Almanya’da normal emeklilik yaşı, işe giriş ve doğum tarihlerine göre 65 veya 67’dir. Ancak 63 yaşındakiler, her eksik yaş için yüzde 2’lik daha düşük emekli aylığı bağlama oranıyla 67 yaşını beklemeden emekli de olabiliyorlar. Daha sonra çalışsalar bile emekli aylıkları artmıyor. Finlandiya’da daha güzel bir uygulama var. Eksik aylık bağlama oranıyla daha erken yaşlarda emekli olanlar, emekli olduktan sonra çalışmaya devam ederlerse her çalıştıkları yıl aldıkları emekli aylığı yüzde 2 artarak gerçek emekli aylıklarına yükseliyor.“Çalıştıkça Emekli Aylıkları Düşüşü Değerlendiriliyor “ Hükümetler çalışanları daha geç emekli etmek için yasa çıkarıyor. “Ayrıca çalıştıkça emekli aylıklarını düşüreceğiz” diyorlar. Bu sebeple 1.1.2000 gününden sonra biraz, 1.10.2008 gününden sonra ise her prim ödenen ay için ileride alınacak emekli aylıkları 2’şer lira düşüyor.SGK Başkanı bu konuda Denizli Pamukkale Üniversitesi’nden Doç Dr. Oğuz Karadeniz’in teklifini değerlendirdiklerini belirtti. Teklife göre, aktif yaşlanma politikaları kapsamında, günü dolduktan sonra yaşı beklerken çalışmaya devam ederken, her fazla 360 gün aylık bağlama oranının (ABO) 2 değil, 3 olarak alınması ve 50 yaşından sonra çalışılan her yıl için de ABO’nun 4 olarak alınması durumunda sigortalıların daha çok aylık almak adına çalışmaya devam edecekleri beklentisi olacağı belirtilmiş.“Emekli Çalışanların Durumu Ne Olacak” Emekli olduktan sonra çalışıp SGK’ya SGDP primi ödeyerek çalışan emeklilerin, çalışmalarının emekli aylıklarına yansıması olmuyor. Bu nedenle 1.5 milyondan fazla emekli çalışan olduğu halde 80 bini kayıtlı, geri kalanı kayıtdışı çalışıyor. Bunu engellemek için emekli olduktan sonra çalışılan her yıl için emekli aylıklarının yüzde 2 artırılması da düşünülmektedir. Bu durumda hem gelir vergisi hem de prim geliri artmış olacak.Ülkemizde bir yıldan çok ikamet eden yabancılardan zorunlu olarak GSS primi (aylık 250 lira gibi) ödemeleri uygulamasına da son veriliyor. Bundan böyle sadece isteyen yabancı GSS primi ödeyecek. |
